Gebitsslijtage wordt steeds vaker gezien. Er bestaat slijtage die wordt veroorzaakt door tandenknarsen (attritie) en door de inwerking van zuren (erosie). Dat zuur kan vervolgens afkomstig zijn van voedingsmiddelen, maar kan ook uit de maag komen. Vaak is de oorzaak van de gebitsslijtage gelegen in een combinatie van attritie en erosie. Onderstaande informatie gaat voornamelijk over tanderosie.

Wat is tanderosie en hoe ontstaat het?

Door zuren uit voedingsmiddelen (vruchtensappen, wijn, fris- en sportdranken) en maagzuur (bv. bij reflux of bij bulimia) lost het tandglazuur op. Dit noemen we tanderosie. Het is net zo bedreigend voor de gebitsgezondheid als cariës. De etsende werking van de zuren in combinatie met mechanische slijtage (knarsen, verkeerd poetsen) leidt tot een onherstelbare schade aan het gebit. Bij ernstige, voortschrijdende tanderosie kan het tandglazuur geheel verdwijnen zodat het lichtgeel gekleurde tandbeen zichtbaar wordt. De tanden en kiezen brokkelen af en worden dan gevoelig.

Speeksel

Speeksel biedt een natuurlijke bescherming tegen tanderosie. Het neutraliseert zuren. Na ieder eet- en drinkmoment ontstaat er een zuuraanval op het glazuur. Er lost glazuur op, maar het speeksel zorgt ervoor dat het weer kan herstellen. Voor dit herstel is 3 uur nodig. Wanneer er vaak iets zuurs gegeten of gedronken wordt, dan heeft het speeksel dus nauwelijks de tijd om het glazuur te herstellen.

Des te lager de zuurgraad (pH), des te zuurder het voedingsmiddel is en des te erosiever voor het gebit. Bij een pH beneden de 5,5 in de mondholte kan het tandglazuur gaan oplossen. Een aantal voorbeelden:

• Sportdrank, rode/witte wijn, sinas, sinaasappelsap -> pH 3,2-3,4
• Verdunde limonadesiroop, cassis, cola en appelsap -> pH 2,7-3,0!

Zowel de ‘light’ als de gewone varianten van frisdrank zijn overigens zuur. Zure snoepjes blijven lang in de mond en zijn dus erg schadelijk.

A anbevelingen

• Verminder het gebruik van zure voedingsmiddelen. Neem in plaats daarvan zuiveldranken, thee (zonder suiker) of water.
• Wacht minstens 1 uur met tandenpoetsen na het nuttigen van een zuur voedingsmiddel Houd zure voedingsmiddelen zo kort mogelijk in de mond.

Het voedingsboekje

Soms is bij een patiënt niet duidelijk waarom tanderosie ontstaat. Om te achterhalen of het gebit toch bloot staat aan zure substanties die niet meteen als schadelijk worden onderkend, kan het handig zijn om een voedingsboekje bij te houden. Dat wordt dan samen besproken.

Behandeling van gebitsslijtage

Als er veel tandmateriaal verdwenen is dan kan het nodig zijn dit weer aan te vullen. Dat gebeurt meestal met wit vulmateriaal (composiet), soms aangevuld met kronen. Vaak een hele klus, omdat meestal veel tanden en kiezen moeten worden behandeld. Uiteraard is wel van belang dat de oorzaak wordt weggenomen. Als de oorzaak mede gelegen is in tandenknarsen, dan is het te overwegen om het eindresultaat te beschermen door een kunststof plaat te maken, die trouw ‘s nachts gedragen wordt.

In de praktijk blijkt helaas dat de gemaakte restauraties aan grote krachten bloot staan. Vaal zal het dan ook zo zijn dat die, meer dan gewoon, onderhoud behoeven, of zelfs na verloop van tijd moeten worden overgemaakt. De levensduur hangt er af van individuele omstandigheden.

Tenslotte

Via onderstaande link is veel gedetailleerde informatie beschikbaar over de achtergronden en behandeling van erosie. Hebt u na het lezen van al deze informatie nog vragen. Bespreek die dan gerust met uw tandarts.